Tüketici Hakem Heyeti; ticari faaliyetler, tüm alışverişlerde tüketici kanunu kapsamında koruma altındadır. alıcı ve satıcılar belli sorumluluklara ve haklara sahiptir ve bu noktada ortaya çıkacak anlaşmazlıkların çözümünde kamusal otoritenin yetkilendirdiği organdır. Bu heyet, ilçe ve il Tüketici Hakem Heyeti olmak üzere iki farklı birimdir ve her birimin takip etmekle sorumlu olduğu farklı alışveriş değerleri söz konusudur. İlçe Tüketici Hakem Heyetleri, 2017 yıl itibariyle fatura değeri, 2,400TL’ye kadar olan alışverişlerden, İl Hakem Heyetleri ise fatura değeri 3,610TL’ ye kadar olan alışverişlerden sorumludur. 3,611’den itibaren alışveriş anlaşmazlıklarında başvuru merci tüketici mahkemeleri olmaktadır. Miktarlar dikkate alındında son kullanıcı alışverişlerinin neredeyse tamamının Tüketici Hakem Heyetleri tarafından ele alındığı anlaşılabilir.
Tüketici Hakem Heyeti Görev ve Sorumlulukları
Hukukçuların ve sektör temsilcilerinin bir araya geldiği heyetlerdir. Tüketicilerin yaptığı şikayetler, satıcı firmaların savunmaları da alınarak değerlendirilir ve karara bağlanır. Elbette bu noktada kanundan doğan haklar gözetilir ve tüketici lehine olmak koşulu ile takdir yetkisi kullanılır. Heyet kararları kanun dışı olamaz. Tüketici Kanunu kapsamında her iki tarafından da yasal hakları gözetilirken takdir hakkı sınırlı biçimde kullanılır. Her şeye rağmen taraflar Tüketici Hakem Heyeti tarafından verilen kararları bölge ticaret mahkemesine taşıyabilir. Ancak, karara yapılan itiraz, Heyet tarafından verilen kararın uygulamasını durdurmaz. Dava neticesinde ortaya çıkabilecek değişiklik nedeniyle heyet sorumlu olmayacaktır. Ayrıca, dolandırıcılık ve benzeri adi suçlar durumunda da Tüketici Hakem Heyeti sorumlu değildir, bu durumda mağdur kişi veya firmanın doğrudan savcılık makamına başvurması ve hukuk davası açması gerekecektir. Tabii öncelikle durumunda tespiti için Tüketici Hakem Heyeti denetimi de yapılabilir. Ancak organ bu noktada herhangi bir karar vermeye yetkili değildir.
Tüketici Hakem Heyeti Başvurusu Nasıl Yapılır?
Tüketiciler, mağdur oldukları ürün veya hizmetin faturası ile birlikte, yukarıda belirtilen oranlara uygun Tüketici Hakem Heyeti birimine bizzat başvuru yapmak durumundadır. Burada mağduriyetlerini ifade eden bir dilekçe ile başvuru sürecini kolayca başlatabilmeleri mümkündür. Faturası bulunmayan ürün veya hizmetler için başvuru yapılmayacağı gibi, kanunda açıkça belirtilmiş hususlara aykırı davranan tüketicinin başvuru su da reddedilebilir. Heyet tarafından kabul edilen başvuru 15 gün içerisinde taraflara resmi yazı ile tebliğ edilir ve savunma alındıktan sonra karar verilir.