Web siteleri birer yazılımdır. Asp veya PHP altyapısı ile yazılabilen bu yazılımların html biçimli kaynak kodları bulunur. Kaynak kodları her hangi bir yazılımın, makine diline dönüştürülüp işlenip yorumlanmasından önce insanların okuyup üzerinde çalışabildikleri kodlardır. Bu kodlar evrensel bir dili ifade eder ve internet verilerinin genelinde bu dil hakimdir. Hyper Text Markup Language tanımının kısaltması olan HTML metinler, Hyper Text Transfer Protocol (HTTP) üzerinden yayımlanır. HTML kaynakların çözümlemesi ise web tarayıcılar ile yapılır. Normal koşullarda uzun kodlar biçiminde görüntülenen HTML belgeleri, tarayıcılar tarafından görsel olarak dönüştürülür. Bizim tarayıcıda gördüğümüz görsel yapının ortaya çıkmasını sağlayan bu HTML altyapıya Kaynak kodu denir. Ancak kaynak kodlar tek başlarına sitelerin ortaya çıkmasını elbette sağlamaz. Bu kodlar birer yol haritası olarak tarayıcının hangi unsurları kullanarak siteyi görüntüleyeceğini gösterir. Ayrıca modern sitelerde kaynak kodları dinamiktir ve birçok farklı kaynağın ilgili sayfanın parametreleri ile kompoze edilmesi ile oluşturulur.
Kaynak Kodu Ne İşe Yarar?
Dinamik web sitelerinde kaynak kodu esasında birçok şeyi göstermez. Aynı zamanda bir güvenlik protokolü de olduğundan, kaynak kod çoğu zaman sistem yöneticileri dışındaki kullanıcılar tarafından tam anlamıyla görüntülenemez. Daha doğrusu, web tarayıcının üzerinden görüntülenecek kaynak kodu site hakkında tüm veriyi ifade etmez. Oldukça karmaşık bir algoritma söz konusudur ve aslında veri bambaşka kaynaklarda yer alıyor olabilir. Kaynak kodda yer alan stil sayfa adresleri ve biçimlendirme sayfalarının adresleri tarayıcı tarafından ekrana yansıtılırken, bu kaynağın nereden alındığı tespit edilemeyebilir. Ancak kaynak kodları üzerinde, sitenin kodlama dili, meta kelimeleri, sayfa yapısı ve diğer genel bilgileri yer alır.
Kaynak Kodu Nasıl Bulunur?
Tarayıcıya sağ tuşla tıklandığında “sayfa kaynağını görüntüle” sekmesinden erişilebilecek bu metin HTML formatlıdır ve veri tabanı sunucusu tarafından bu forma dönüştürülerek iletilir. Doğal olarak kodun orijinali aslında bu değildir. Örneğin bir web sitesinin index.php sayfası, onlarca farklı sayfayı çağırıyor ve bu sayfalardan aldığı verileri görüntülüyor olabilir. Maalesef kaynak kodunda bu sayfalara erişebilmek mümkün olmayacak, yalnızca veri tabanı sunucusu tarafından izin verilen bilgiler görüntülenebilecektir. Buna karşılık, sitenin kullanıcılar tarafından görüntülenmesi istenen kısmı, kaynak kodun tarayıcıya sunduğu bilgilerle çekilebilir. Kaynak kod, yazılım dilinin internet diline dönüştürülmüş halidir ve üretilen bu kodlarla yayınlanır. Güvenlik prosedürlerin bağlı olarak çok karmaşık kaynak kodlara rastlayabileceğiniz gibi, kimi zaman neredeyse hiçbir veri içermiyormuş gibi görünen kodlara da erişebilirsiniz. Kaynak kodların uzman olmayan kişilerce analiz edilebilmesi oldukça güçtür.
Açık Kaynak Kodu nedir?
Kaynak kodları belli bir ölçüye göre diğer kullanıcılara veya geliştiricilere açılmışsa, onlar tarafından incelenebilir. Örneğin bir yazılımcı bir program meydana getirip kaynak kodlarıyla birlikte yayınlarsa diğer geliştiriciler programın sorunlarını saptayabilir, programa ekstradan özellikler ekleyebilir ve programı farklı şekillere sokarak bambaşka yazılımlar meydana getirebilirler.